Kızıltepe
Tarihçesi
Kızıltepe Yerleşimi Kuruluş Tarihi
Milattan Önceki Yıllara Dayanır. Bu Tarih, Tarihi Eserler Ve Bugün Harabe
Haline Gelmiş Eski Yerleşim Merkezlerinde Bulunan Kalıntılara Dayanır.
M.S. 1200 Yıllarında Artuklular Tarafından Yapılan Ve Günümüzde Halen
İbadete Açık Olan Tarihi Camii Bu Bilgileri Doğrulamaktadır.
Yapılan Araştırmalara Göre, Şehir
Birçok Kez Savaşlar Sonucunda Harabeye Dönüşüp Yer Değiştirmiştir. Buna Göre,
İlk Yerleşim Alanı Bugünkü Şehir Merkezinin 10 Km Güneyinde Bir Köy
Yerleşmesi Olan Haramhattat 'Tır.
Kızıltepe'nin Tarihinde Bilinen İlk İsimleri ''Qoser', Dunaysir Ve Telermendir.
''Telermen'' Ermeni Tepesi Anlamına Gelmektedir.1915 E Kadar Ermenilerin Çoğunlukta Yaşadığı Bir Bölgedir,Kurtuluş Savaşı Sonrası Yıkık Viran Bir Köy Görünümünde Olan Telermenin Adı 1937'de Kızıltepe Olarak Değiştirilmiştir.
Kızıltepe, Mezopotamya'nın Verimli Toprakları Üzerinde Kurulmuş Olması, Ayrıca Asya
İle Avrupa Kıtaları Arasında Önemli Bir Ticaret Yolu Olan İpek Yolu'nun
Kavşağında Yer Alması Nedeniyle Tarih Boyunca Önemli Bir Yerleşim Merkezi Olma
Özelliğini Korumuştur. Bu Özelliği Nedeniyle Birçok Savaşlara Sahne Olmuş Ve
Çeşitli Milletler Tarafından Birçok Kez Yağmalanmıştır.
Artuklular Döneminde Önemli Ticaret
Ve Konaklama Merkezi Olan Dünaysır, 13. Yüzyıl Başlarında Eyyübiler Tarafından Yağmalanmıştır. Daha Sonra
Selçuklu, İlhanlı, Memlük, Karakoyun, Akkoyun, Artuklular Ve Timur Devletleri
Yönetimine Geçmiştir. Zamanla Dünaysır Yerine Telermen, Daha Sonraları Koçhisar
Adıyla Anılan Yerleşim Merkezi En Son İran'ın Hakimiyetindeyken Osmanlı
Hükümdarı Yavuz Sultan Selim'in İran Üzerine Düzenlemiş Olduğu Doğu Seferi
Sırasında, Büyük Mehmet Paşa Komutasındaki Osmanlı Ordusu Tarafından Ele Geçirilmiştir. Bundan Sonra Cumhuriyet
Dönemine Kadar Osmanlıların Yönetiminde Kalmıştır.
Artuklular Döneminde Çarşı,
Hamam, Cami Ve Medreseleri İle Önemli Ve Zengin Bir Yerleşim Birimi Olmasına
Karşın, Sürekli Savaşlar Ve Yağmalar Nedeniyle Osmanlıların Eline Yıkıntı
Durumunda Bir Köy Olarak Geçmiştir. Osmanlıların Eline Geçtikten Sonra Tekrar
Onarılan Ve Canlılığını Kazanan Yerleşim Merkezi, Özellikle Son Dönemlerde İpek
Yolu'nun Önemini Kaybetmesi Nedeniyle Bu Yerleşim Alanının Önemi Giderek
Azalmıştır. Eski Adı Koçhisar Olan Bu Şehrin Adı, Cumhuriyet
Döneminde 1931 Yılında Kızıltepe Olarak Değiştirilerek Mardin'e Bağlı Bir İlçe
Merkezi Yapılmıştır.
Çoğrafi Durum
Kızıltepe İlçesi Mardin İlinin Güneybatısında
Yer Alır. Doğusunda Mardin Ve Nusaybin Batısında Derik Ve Ceylanpınar İlçeleri
Kuzeyinde Mazıdağı İlçesi İle Güneyinde Suriye Arap Cumhuriyetidevleti
Sınırları İle Çevrili Olup, Kızıltepe Suriye Sınırı 52 Km' Dir. Kızıltepe Mardin İl Merkezine 27 Km Mesafededir.
İklimi Karasal İklimdir. Yazları Çok Sıcak Ve Kurak Kışları İse
Ilımandır. Yıllık Yağış Ortalaması 350 Mm3 Tür.
Yağışların Az Olması Nedeniyle Zaman Zaman Kuraklıklar Yaşanmaktadır. İlçemizde
Nemlilik Oranı Oldukça Düşüktür.
İlçenin Yüz Ölçümü 1. 218. 400 Dekar Alandır. 400 M. Rakımlı
İlçemizin Toprak Yapısı Killi Tınlıdır.
İdari Durum
2014 Yerel Seçimleri İle İlçemiz Sınırları
İçerisindeki Tüm Köy Ve Belde
Belediyelerimiz Mahalle Statüsüne Kavuşmuş Olup Toplam Mahalle Sayımız 179 Olmuştur.
İlçemiz
D-400-28 (Tarihi İpek Yolu) Karayolu Üzerinde Bulunması, Aynı Zamanda Geniş Ve Verimli Bir Ova Üzerinde Kurulu Oluşu Nedeni İle Sürekli Göç Almakta Ve Nüfus
Olarak Gelişmektedir.
Sosyal Durum
İlçede Nüfusun % 85'i Tek Aile, %15'i İse İki Veya Daha Fazla Aile
Olarak Tek Konutta Kalmaktadır. Nüfusun %80'i Kendi Konutunda Oturmaktadır.
İlçemizde Toplam 2 Sinema, 11 Spor Kulübü, 1 Gençlik Merkezi, 1
Kapalı Spor Salonu Ve 2 Futbol Sahası Mevcuttur. Ayrıca Bölge Halkının Sosyal
Ve Ekonomik Hayatını Canlandırmak Amacı İle Kızıltepe-Mardin Yolu Üzerinde
Kurulan Mova Park Avm Türkiye'nin 4. Büyük Aqua Parkı'na Sahiptir.
Ekonomi
İlçe Ekonomisinin Temelini Tarım Ve
Hayvancılık Oluşturmaktadır. Bunun Yanı Sıra İlçemizin Karayolu
(İpek Yolu) Üzerinde Bulunması, Irak’a Ağırlıklı Olmak Üzere Avrupa Ülkelerine
Ve Türki Cumhuriyetlere Yapılan Karayolu Taşımacılığı İlçe Ekonomisinde 2. Sırada
Olup Sektör Oldukça Hareketlidir. Mardin Yolu Üzeri 3. 101 Dönümlük
Alanda Kurulu Bulunan Kızıltepe Küçük Sanayi Sitesi 200 İşyerinden
Müteşekkil Olup Burada; Oto Tamir, Ağaç İşleri, Metal İş Sanatkarları
Hizmet Vermektedir. 2005 Yılında Faaliyete Geçen Küçük Sanayi Sitesinde
Yaklaşık 1000-1200 Kişi Çalışmaktadır. Ayrıca İlçemizde İki Ayrı Yerde
Galericiler Sitesi Mevcut Olup Biri Güneydoğu Galericiler Sitesi Adı Altında
Nusaybin Yolu Üzerinde Diğeri 1 Galericiler Sitesi Adı Altında Viranşehir
Yolu Üzerinde Faaliyet Göstermektedir.
213 Dönüm Üzerinde Kurulu İlçemizdeki Hububat Merkezi
Ortadoğu’nun Ve Türkiye’nin En Büyük Hububat Merkezidir. 2013 Yılında Faaliyete
Geçmiştir. Bu Merkezde Nakliyeciler, 2 Banka Şubesi, Cami, 112 Acil Ve 500
Kişilik Konferans Salonu Hizmet Vermektedir.